Wydział Nauk Społecznych i Filologicznych

dr hab. Małgorzata Muszyńska, prof. nadzw. KPSW

pracownik naukowy Wydziału Nauk Społecznych i Filologicznych

W 1983 r. ukończyłam jednolite studia magisterskie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu – kierunek pedagogika, nauczanie początkowe. W 1985 roku uzyskałam tytuł zawodowy magistra nauczania początkowego na podstawie pracy pt. „Uwarunkowania rozwoju zdolności twórczych dzieci w młodszym wieku szkolnym w świetle współczesnych koncepcji wychowania plastycznego”, którą napisałam pod naukową opieką prof. dr hab. Stanisława Kawuli. Dnia 16 grudnia 1997 roku uchwałą Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie otrzymałam stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki na podstawie rozprawy „Kształcenie wspomagające rozwój zdolności interpretacyjnych dzieci 9 – 10-letnich (na przykładzie metafor)”. Dnia 16 września 2014 r. uchwałą Rady Naukowej Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu uzyskałam kolejny stopień naukowy dr hab. nauk społecznych w zakresie pedagogiki na podstawie rozprawy pt. „Alegorie w estetycznej przestrzeni pedagogiki. Dwoistość w ekspozycjach ironicznego alegoryka – badania jakościowe.

Główne zainteresowania naukowe:

  • Pedagogika ogólna
  • Pedagogika wczesnoszkolna
  • Pedagogika twórczości
  • Pedagogika porównawcza
  • Pedagogika pogranicza

Koncentruję się na odkrywaniu wymiarów pedagogiki kultury oraz na konstruowaniu współczesnej pedagogii jako praktyki wyrastającej na pograniczu z estetyką, filozofią, antropologią, socjologią i psychoanalizą. Poszukuję w związku z tym nowoczesnych metod pedagogicznych, służących zdobywaniu kompetencji w zakresie tworzenia i interpretowania figur poetyckich oraz przetwarzania ekspresji poietycznych w twórcze narracje, otwierające podmiot na świat nowych znaczeń. Ponadto interesuję się badaniami w zakresie powrotu zaniedbanych w edukacji dyskursów etycznych. Wybrzmiewają one tak bardzo subtelnie w środowisku sztuki, literatury, filmu i teatru oraz performance’u, że nie zdajemy sobie najczęściej sprawy z ich powiązań z pedagogiką, która otrzymuje miano „dyskretnej”. Metodą, w którą wprzęgam kulturowe doświadczenia jest także drama – związku z nią projektuję obecnie badania nad fenomenologiczną percepcją wyrażanych emocji

Udział w organizacjach krajowych i międzynarodowych:

  • Członkini Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego

Spis publikacji naukowych

I. Opracowania monograficzne

  • Metafory w edukacji prymarnej. Koncepcja kształcenia wspomagającego rozwój zdolności interpretacyjnych dzieci 9-10 – letnich, Wydawnictwo UMK, Toruń 1999. ISBN 83-231-1067-0.
  • Wizualne analogie w edukacji. U podstaw antropologicznej koncepcji kształcenia studentów, Wydawnictwo UMK Toruń 2005. ISBN 83-231-1838-8
  • Alegorie w estetycznych przestrzeniach pedagogiki. Dwoistość w ekspozycjach ironicznego alegoryka – badania jakościowe, Wydawnictwo Naukowe Grado, Toruń 2013. ISBN 978-83-62941-42-1

II. Redakcja opracowań zbiorowych

  • M. Muszyńska, M. Prentka, red. Edukacja, jej przestrzenie, otwarcia i problemy, Wydawnictwo KPSW, Bydgoszcz , złożone do recenzji.

III. Rozdziały w monografiach zbiorowych

  • Metafory w edukacji zintegrowanej – próby niechybione, czyli rzecz o wyobraźni i wrażliwości dziecięcej [w:] Edukacja alternatywna. Nowe teorie, modele badań i reformy, praca naukowa pod red. J. Piekarskiego i B. Śliwerskiego Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2000, s. 100-131.
  • O integrację w edukacji wczesnoszkolnej. Od kompetencji integracyjnych nauczyciela do kompetencji interpretacyjnych ucznia [w:] Edukacja wczesnoszkolna w kontekście reformy systemu szkolnego pod red. E. Marek i R. Więckowskiego, Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego w Kielcach Filia w Piotrkowie Trybunalskim 2000, s. 238-252.
  • Poza ekspansją litery [w:] Problemy edukacji lingwistycznej. Teoria i praktyka
    w zmieniającej się Europie, tom II, pod red. M. T. Michalewskiej i M. Kisiela, rec. prof. dr hab. Halina Kurek, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Pedagogiki, Katedra Pedagogiki Wczesnoszkolnej, Impuls, Kraków 2001, s. 267-276.
  • Pomiędzy poetyką przeszłości a poetyką przyszłości [w:] Nowe teorie w twórczości. Nowe metody pomocy w tworzeniu, pod red. K. J. Szmidta i K. Piotrowskiego, Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2002, s. 89-98.
  • „Antropoanemia” kultury pedagogicznej, [w:] W służbie dziecku – blaski i cienie, pod red. J. Wilka SDB, Katedra Pedagogiki Rodziny KUL, Lublin 2003, s. 365-372.
  • „Romantyczne dopełnienie” w nowoczesnej edukacji jako kontekst interpretacyjny fragmentu badań pedagogicznych [w:] Psychopedagogika działań twórczych, pod red. K. J. Szmidta i M. Modrzejewskiej-Świgulskiej, Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2005, s. 47-58.
  • Alegorie człowieka współczesnego [w:] Kultura – aktywność artystyczna dziecka, pod red. B. Muchackiej i R. Ławrowskiej, Akademia Pedagogiczna im. Kom. Edukacji, Kraków 2008, s. 39-44.
  • Wizualne analogie w edukacji. Badania przekrojowe i eksperymentalne [w:] Podstawy edukacji Ciągłość i zmiana, tom. 2, pod. red. A. Gofrona i M. Adamskiej-Staroń, rec. B. Śliwerski, (podręcznik) Impuls, Kraków 2009, (ISSN 2081-2264), s. 301-314.
  • Struktury iterowalne sztuki w przestrzeni Internetu jako praktyka uobecniana [w:] Oblicza Internetu. Opus Universale. Kulturowe, edukacyjne i technologiczne przestrzenie Internetu, pod. red. M. Sokołowskiego, Wydawnictwo PWSZ, Elbląg 2008, s.109-117
  • Być „narzędziem narzędzia”: Heidegger, Schapiro, Derrida, [w:] Narzędzie..., seria Foliae Academiae, A. Giełodń-Paszek (red.), Wydawnictwo ASP Katowice 2010,  ISBN 978-83-61424-17-8,s.160-177.
  • Mistrz a style konfrontowania współczesności z tradycją w kwestii klasycznej triady wartości [w:] Współczesne odniesienia edukacyjne do pedagogiki Kazimierza Sośnickiego pod red. B. Siemienieckiego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009, s. 139-147.
  • Kształcenie na odległość w funkcji wspomagającej współczesną edukację estetyczną z jej „odnowionymi” kontekstami filozoficznymi [w:] Współczesne problemy kształcenia na odległość, pod red. B. Siemienieckiego i T. Lewowickiego, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009, s. 256-265.
  • Ku rekonstrukcji koncepcji podmiotu według Julii Kristevej [w:] Podstawy edukacji. Podmiot w dyskursie pedagogicznym, tom. 3, pod red. A. Gofrona i B. Łukasik, Akademia im J. Długosza, Częstochowa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010, s. 149-172.
  • Ku estetyce medialnej [w:], W kręgu edukacji informatycznej i medialnej. Studia ofiarowane Profesorowi Bronisławowi Siemienieckiemu z okazji 60 rocznicy urodzin, 40-lecia pracy naukowej i 20-lecia powstania Toruńskiego Ośrodka Badań nad Edukacji a informatyczną i medialną, pod. red. W. Kwiatkowskiej i A. Siemińskiej-Łosko, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 149-163. (ISBN 978 -83- 7811- 686-0).
  • Projekt ironicznego alegoryka jako sposób na moralny obrachunek wobec śmierci – konteksty interdyscyplinarne [w:] Ars moriendi, ars vivendi, ars educandi, red. Z. Rudnicki, Wydawnictwo UAM, Poznań 2012, s. 331-350.
  • Gdy metoda edukacyjna staje się metodologią badań jakościowych – w stronę własnego projektu [w:] Edukacja alternatywna na rzecz demokratyzacji procesu kształcenia, pod. red. Beaty Nowakowskiej-Siuty, Wydawnictwo „Impuls”, Kraków 2014, s. 67-96.
  • Wprowadzenie do czytania metaforycznego języka pedagogiki Freineta - koncepcje metafor [w] Inspiracje pedagogiką freinetowską. Studia, źródła, wspomnienia dedykowane Halinie Semenowicz, Tom 1, pod red. H. Solarczyk, A. Szwech. Wydawnictwo UMK, Toruń 2014, s. 95-115.
  • Od edukacji muzealnej do pedagogii performatywno-krytycznej [w:] Dyskurs Opór Tożsamość. Narracje w trosce o kulturę pedagogiki, pod red. M. Jaworskiej-Witkowskiej, Wydawnictwo KPSW w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2014, s.39-46.
  • Pychodrama w edukacji lat czterdziestych dwudziestego wieku – w stronę współczesnej aksjodramy [w:] Edukacja małego dziecka, Tom 7, pod red. U. Szuścik, A. Mienczanowskiej, E. Ogrodzkiej-Mazur, Wydawnictwo „Impuls”, Kraków 2015, s. 225-234.

IV. Artykuły

  • The Metaphors In Primary Education, The New Educational Review, vol.14. No1, 2008, p. 191-208.
  • Estetyka medialna przyszłości, Kognitywistyka i Media w Edukacji 2/2011, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2010, s. 9-28.
  • U źródeł psychoanalizy dzieci – Eugenia Sokolnicka (1884-1934), AUNC, Pedagogika, XXV, 2009, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 109-129.
  • Nowoczesny dialog edukacyjny – perspektywa poznawcza na podstawie Stephena Priesta Nowa Szkoła, Miesięcznik Społeczno- Pedagogiczny, Nr 8, październik 2009, s.27-37.
  • Od fenomenologii percepcji do sztucznej inteligencji według Taylora Carmana¸ Kognitywistyka i Media w Edukacji 2010/2, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2010, s. 135-149.
  • „Estetyka możliwości” w jej konkretyzowanym otwarciu na efekt „widzenia binokularnego” ironicznego alegoryka, Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Eedukacji. Rocznik Naukowy KPSW w Bydgoszczy, Nr 7-8 2012/2013, s. 171-186

V. Recenzje

  • Elizabeth Ann Ellsworth, Places of Learning: Media, Architecture, Pedagogy, Routledge, Francis & Taylor, London - New York, 2005, AUNC, Pedagogika, XXIV, Humanistyczno-Społeczne, zeszyt 392, 2009, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 149-154.
  • James D. Marshall (ed.), Poststructuralism, Philosophy, Pedagogy, J. D. Marshall, Kluwer Academic Publishers, New York, Boston, Dordrecht, London, Moscow 2004 (pp. 169), recenzja, Edukacja Otwarta, 1/2010, Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, Płock, s. 199-207.

Akademia Kujawsko-Pomorska
ul. Toruńska 55-57, 85-023 Bydgoszcz
  52 321 11 88
  [email protected]